Sklejka jako materiał dla drewnianego budownictwa

Sklejka jako materiał dla drewnianego budownictwa

Czym tak właściwie jest sklejka?

Sklejka jest uniwersalnym materiałem, który łączy atrakcyjny wygląd powierzchni z doskonałą wytrzymałością. Jest dostępna z różnych gatunków drzew, zarówno z liściastych, jak i iglastych oraz z szeregiem różnych rodzajów klei, w zależności od zastosowania – zewnętrznego lub wewnętrznego . Sklejka zapewnia stabilność wymiarową oraz dobrą wytrzymałość zarówno wzdłuż, jak i w poprzek panelu.

W zależności od grubości i przeznaczenia sklejka składa się z kilku lub kilkunastu nieparzystych arkuszy fornirów układanych pod katem prostym względem siebie tworząc bardzo stabilny i mocny produkt końcowy głównie w wymiarach 1250 x 2500 mm. Sklejkę wykonuje się z drewna iglastego (sosna, świerk) lub liściastego (brzoza, olcha, buk, topola lub gatunki egzotyczne). O tym, czy zostanie zakwalifikowana do danego rodzaju, decyduje rodzaj drewna zastosowanego na wierzchu.

Sklejka znalazła szerokie zastosowanie w przemyśle meblowym, opakowaniowym czy transportowym, a także, co nas najbardziej interesuje – w budownictwie.

W budownictwie drewnianym sklejka znalazła zastosowanie jako podłoże pod okładziny elewacyjne, a także podłoże pod niektóre pokrycia dachów. W lekkim drewnianym budownictwie szkieletowym sklejka może być stosowana jako poszycie stropów, ścian i dachu. W tym zakresie sklejka stanowi pierwowzór swoich tańszych i gorszych pod względem parametrów wytrzymałościowych konkurentów: płyty OSB  lub MFP

Zarówno sklejka, jak i płyty wiórowe, w tym OSB, mają zalety i wady. Warto je poznać by w przyszłości móc pojąć stosowną decyzję w dokonaniu najlepszego wyboru.

Sklejka czy płyta OSB – odporność na wilgoć

Wiele osób może się zastanawiać który produkt jest bardziej odporny na wilgoć. W tym zakresie sklejka zdecydowanie przewyższa płytę OSB, pozwalając budynkowi „oddychać”, absorbując i oddając parę wodną, a jednocześnie pozostając odporną na zawilgocenie i dłużej opierając się działaniu pleśni i grzybów.

Pod wpływem wilgoci i wody płyta OSB pęcznieje szczególnie na krawędziach paneli. Pęcznienie jest na ogół większe niż w sklejce z powodu uwolnienia naprężeń zagęszczających w OSB powstałych podczas prasowania wiórów drewnianych na panele. Pęcznienie krawędzi płyty poszycia podłogi może doprowadzić do podnoszenia się warstw podłogi i odziaływania na płytki czy wykładzinę dywanową. Spuchnięte krawędzie mogą być uwidocznione na poszyciu dachu w przypadku montażu gontów asfaltowych. Krawędzie sklejki również mogą spuchnąć podczas odziaływania wilgoci czy wody. Mają jednak tę tendencję, że po wyschnięciu wracają do swojej nominalnej grubości i utrzymują swoje właściwości fizyko-mechaniczne, podczas gdy płyta OSB pozostanie do pewnego stopnia trwale spuchnięta.

Na zdjęciach pokazano spęcznienie sklejki i płyty OSB przed namoczeniem oraz po dwudziestoczterogodzinnym namoczeniu i wysuszeniu.

Paroprzepuszczalność płyty OSB i sklejki

Co może niektórych dziwić, obie płyty posiadają właściwości paroprzepuszczalne. Według Panel Guide paroprzepuszczalność płyt OSB, w zależności od warunków, wynosi 30 dla warunków wilgotnych i 50 dla warunków suchych. Publikacja nie określa, czy jest to paroprzepuszczalność dla płyty OSB/2, OSB/3 czy OSB/4.
Przepuszczalność pary wodnej sklejki, wedle wspomnianego już Panel Guide, różni się w zależności od jej gatunku, gęstości i struktury. W warunkach wilgotnych współczynnik ten wynosił od 50 do 110, natomiast w warunkach suchych w granicach od 150 do 250.
Podobne właściwości posiadają sklejki produkowane przez Paged Morąg, dla których paroprzepuszczalność określana jest w granicach od 70 w warunkach wilgotnych do 220 w warunkach suchych w zależności od gatunku, gęstości i struktury sklejki.

OSB czy sklejka – montaż poszycia podłóg, ścian i dachu

W budownictwie szkieletowym płyty drewnopochodne znalazły zastosowanie jak poszycie podłóg, ścian i dachów. W tym zakresie usztywniają konstrukcję budynku i stanowią podkład pod materiały wykończeniowe – okładziny elewacyjne i pokrycie dachu.

Płyta OSB, ze względu na swoją trójwarstwową budowę musi być zakładana, osią wzdłużną, prostopadle do belek stropowych czy krokwi dachowych.
Tego wymogu nie ma w przypadku stosowania sklejki; warstwowy, prostopadły względem siebie, układ fornirów pozwala na dobrowolny układ sklejki na belkach stropowych czy krokwiach. Daje możliwość to oszczędzić czas montażu i obróbki wymiarowej. Wymagań tych nie stosuje się na poszycie ścian; płytę OSB jak i sklejkę można układać w dowolny sposób.

Obie płyty pod wpływem wilgoci podlegają rozszerzeniu się na długości i szerokości. Biorą powyższe pod uwagę, montując płyty na poszyciu podłogi, ścian i dachu, pomiędzy płytami należy zachować szczelinę grubości ok. 3 mm, która podczas odziaływania wilgoci pozwoli na rozszerzenie się płyty bez powstawania wybrzuszenia przypominającego spęcznienie krawędzi płyty i możliwe powstałe z tym konsekwencje. Przypomnijmy, że płyta OSB sama z siebie nie wróci do pierwotnej formy, ale sklejka już tak.

To w skrócie jedna wielka przewaga sklejki nad płytą OSB. Nie jest to sugestia, aby nigdy nie używać płyty OSB, ale zaleca się, aby wziąć pod uwagę wszystkie zmienne i upewnić się, że łącznie elementy zestawu ściany nie zatrzymają wilgoci wewnątrz. Istotną kwestią jest również fakt, że sklejka to materiał uniwersalny, który wykorzystać można w wielu gałęziach przemysłu.

Materiał został przygotowany dzięki współpracy firmy Paged ze Stowarzyszeniem Drewniane Domy.  Firma Paged, należąca do wspomnianego stowarzyszenia, to wiodący w Europie producent sklejek.